Uszkodzona bariera hydrolipidowa- jak ją odbudować?
Bariera naskórkowa to warstwa ochronna skóry, która pełni kluczową rolę w utrzymaniu jej zdrowia i funkcji. Jest to zewnętrzna warstwa naskórka, składająca się głównie z komórek zwanych keratynocytami, które tworzą tzw. barierę lipidową. Składa się ona z lipidów (tłuszczów), takich jak ceramidy, kwasy tłuszczowe, cholesterol i inne substancje, które są odpowiedzialne za zatrzymywanie wody w skórze i ochronę przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi, takimi jak bakterie, zanieczyszczenia, promieniowanie UV czy alergeny.
Funkcje bariery naskórkowej:
Ochrona przed utratą wody (TEWL – transepidermalna utrata wody) – bariera naskórkowa zapobiega nadmiernemu odparowywaniu wody z głębszych warstw skóry, co jest kluczowe dla jej nawilżenia. Jeśli bariera jest uszkodzona, skóra staje się sucha, szorstka, wrażliwa i może zacząć się łuszczyć.
Ochrona przed patogenami – bariera chroni przed szkodliwymi mikroorganizmami (bakteriami, wirusami, grzybami), które mogą przenikać do głębszych warstw skóry i powodować infekcje.
Obrona przed substancjami chemicznymi – bariera skórna działa jak filtr, chroniąc organizm przed szkodliwymi substancjami chemicznymi i zanieczyszczeniami, które mogłyby podrażnić skórę lub przeniknąć do organizmu.
Utrzymanie równowagi pH – bariera naskórkowa ma lekko kwaśne pH (tzw. „kwaśny płaszcz ochronny”), co pomaga w walce z drobnoustrojami i utrzymaniu równowagi mikroflory skóry.
Jak dochodzi do uszkodzenia bariery naskórkowej?
Uszkodzenie bariery naskórkowej może być wynikiem wielu czynników, zarówno zewnętrznych, jak i wewnętrznych:
Zbyt intensywne oczyszczanie skóry – używanie silnych detergentów, mydeł o wysokim pH, częste stosowanie peelingów mechanicznych lub chemicznych, może osłabić barierę ochronną.
Złe nawyki pielęgnacyjne – niewłaściwa pielęgnacja skóry, zbyt częste stosowanie produktów o działaniu wysuszającym, takich jak toniki z alkoholem czy agresywne kremy, może prowadzić do osłabienia bariery lipidowej.
Zmiany temperatury i wilgotności – ekstremalne warunki atmosferyczne, takie jak mrozy, wiatr, nadmierna ekspozycja na słońce, czy suche powietrze w pomieszczeniach ogrzewanych lub klimatyzowanych, mogą przesuszać skórę i zaburzać jej funkcje ochronne.
Zanieczyszczenia środowiskowe – długotrwała ekspozycja na zanieczyszczone powietrze, dym papierosowy, toksyny czy metale ciężkie może osłabić barierę skórną.
Zaburzenia hormonalne i stres – wewnętrzne czynniki, takie jak zmiany hormonalne, stres, dieta uboga w niezbędne składniki odżywcze, mogą wpływać na kondycję skóry i jej zdolność do regeneracji.
Choroby skóry – niektóre choroby, jak atopowe zapalenie skóry, łuszczyca czy egzema, prowadzą do osłabienia bariery naskórkowej.
Objawy uszkodzenia bariery naskórkowej:
Suchość skóry, uczucie ściągnięcia, szorstkość.
Łuszczenie się skóry.
Zaczerwienienie, podrażnienia, swędzenie.
Zwiększona wrażliwość na kosmetyki lub zmiany temperatury.
Pojawiające się wypryski, stany zapalne.
Zwiększona skłonność do alergii skórnych.
Jak odbudować barierę naskórkową?
Aby odbudować uszkodzoną barierę naskórkową, warto zastosować odpowiednią pielęgnację, która pomoże przywrócić równowagę skóry. Kluczowe składniki, które wspierają regenerację bariery naskórkowej, to:
Ceramidy – odpowiadają za odbudowę warstwy lipidowej i utrzymanie nawilżenia.
Kwas hialuronowy – wspomaga nawilżenie skóry.
Niacynamid (witamina B3) – wzmacnia barierę skórną, zmniejsza podrażnienia i poprawia funkcję ochronną.
Kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6 – wspierają odbudowę i utrzymanie bariery lipidowej.
Witamina E – działa przeciwzapalnie i nawilżająco.
Cholesterol – ważny element bariery lipidowej.
Pielęgnacja powinna składać się z delikatnego oczyszczania, nawilżania i stosowania produktów regenerujących, a także ograniczenia nieprawidłowych nawyków pielęgnacyjnych, które doprowadzają do uszkodzenia bariery naskórkowej.
Odbudowa bariery naskórkowej to proces, który może zająć od kilku tygodni do kilku miesięcy, w zależności od stopnia jej uszkodzenia, dlatego warto być cierpliwym i konsekwentnym w pielęgnacji.
Comments